Apple’ın, Endonezya hükümetinin belirlediği yatırım koşullarını karşılayamaması nedeniyle
iPhone 16 serisi, ülkede resmi olarak yasaklandı. Sorunun kaynağı, hükümetin Apple’dan yerel araştırma tesislerine ve üretim süreçlerine daha fazla yatırım yapmasını talep etmesi. Bu durum, Apple’ın Endonezya pazarındaki varlığını tehlikeye atan ciddi bir gerilim yaratmış durumda.Endonezya hükümeti, ülkede faaliyet göstermek isteyen teknoloji şirketlerinden belirli yatırımlar yapmalarını şart koşuyor. Apple’dan istenen minimum yatırım miktarı
109 milyon dolar olarak belirtilirken, şirketin bugüne kadar gerçekleştirdiği yatırım
95 milyon dolar seviyesinde kaldı. Apple, bu yatırımı artırmak için bir teklif sunmuş olsa da hükümet, teklifi yetersiz bularak reddetti.
Endonezya’nın Talepleri

Endonezya Sanayi Bakanlığı Sözcüsü
Febri Henry Anthony Arif, hükümetin yalnızca finansal yatırımla yetinmek istemediğini,
Apple’ın ülke içindeki üretim faaliyetlerini genişletmesini de talep ettiğini belirtti. Arif, Endonezya’nın Apple’ı küresel tedarik zincirine dahil etmek ve daha fazla yerel istihdam sağlamak istediğini açıkladı. Bu talepler, Apple’ın yalnızca cihaz satışıyla sınırlı kalmamasını, ülkede aksesuar ve bileşen üretimi gibi alanlara da odaklanmasını hedefliyor.
Apple İçin Zor Bir Karar
Endonezya’da faaliyet göstermek isteyen teknoloji şirketleri, yerel yasalara uyum sağlamak zorunda.
Apple’ın mevcut durumda iki seçeneği bulunuyor:
- Yatırımı Artırmak: Apple, 95 milyon dolarlık mevcut yatırımını hükümetin istediği 109 milyon dolara çıkarmak zorunda.
- Yerel Üretimi Genişletmek: Aksesuar ve bileşen üretimi gibi alanlarda Endonezya’daki üretim kapasitesini artırarak hükümetin taleplerine yanıt vermek.
Eğer bu koşullar yerine getirilmezse, yalnızca
iPhone 16 serisi değil, aynı zamanda
Apple Watch 10 gibi diğer ürünlerin de Endonezya pazarına girişinin uzun süreli olarak yasaklanabileceği ifade ediliyor. Bu durum, Apple’ın ülkedeki tüketicilere ulaşma kabiliyetini ciddi şekilde kısıtlayabilir.
Endonezya’nın Teknoloji Stratejisi
Endonezya, Asya’da büyüyen teknoloji pazarlarından biri olarak dikkat çekiyor ve bu pazarın gelişimini desteklemek için yerel üretime büyük önem veriyor. Hükümet, yalnızca ithalat yoluyla teknoloji getiren şirketlerle çalışmak yerine, ülkede doğrudan üretim yapan ve istihdam sağlayan şirketlere öncelik tanıyor. Bu strateji, hem ekonomik kalkınmayı hızlandırmayı hem de Endonezya’yı teknoloji üretiminde önemli bir oyuncu haline getirmeyi hedefliyor.
Apple ve Gelecek
Apple’ın Endonezya’daki bu duruma nasıl bir çözüm bulacağı belirsizliğini koruyor. Ancak şirketin, bu önemli pazarı kaybetmemek için yatırım stratejilerini yeniden gözden geçirmesi gerekebilir. Aksi halde, Apple’ın hem pazar payı hem de marka algısı üzerinde olumsuz etkiler oluşabilir.Endonezya’nın bu katı yaklaşımı, yalnızca Apple için değil, diğer teknoloji devleri için de bir uyarı niteliğinde. Yerel yasalar ve yatırımlara uyum sağlamak, Asya pazarında başarılı olmak isteyen şirketler için giderek daha önemli bir gereklilik haline geliyor.